Algemene informatie
Definitie
Een garantie van oorsprong (GO) is een traceerbaarheidssysteem dat op Europees niveau werd ingevoerd met als doel de eindverbruiker te informeren over de geografische oorsprong en de bron van de verbruikte energie.
Een leverancier kan enkel energie verkopen als energie afkomstig van hernieuwbare energiebronnen (HEB) als hij daarvoor een overeenstemmend aantal garanties van oorsprong overlegt. De verplichting om informatie te verstrekken over de bronnen en oorsprong wordt in Brussel opgelegd voor elektriciteit, gas en thermische energie.
Aldus laat een garantie van oorsprong zien dat een MWh energie (elektriciteit, gas, warmte of koude) werd opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen (waterkracht, windenergie, zonne-energie, biomassa enzovoort) of via hoogrenderende warmtekrachtkoppeling (WKK-GO). Bovendien bieden garanties van oorsprong de zekerheid dat een groene MWh niet meer dan eenmaal wordt meegeteld.
De informatie in een garantie van oorsprong mag niet meer worden gewijzigd eens het certificaat is uitgegeven.
Garanties van oorsprong hebben een geldigheidsperiode van 12 maanden vanaf de datum waarop de productie is beëindigd. Tijdens hun geldigheidsperiode mogen garanties van oorsprong op de Europese markt worden uitgewisseld via het platform AIB waarvan BRUGEL lid is.
Wetgeving
De garanties van oorsprong werden op Europees niveau gecreëerd door Richtlijn 2009/28/EC, die vervolgens werd geactualiseerd door Richtlijn (EU) 2018/2001 en Richtlijn (EU) 2023/2413. Ze hebben als doel de eindverbruiker nuttige informatie te verstrekken over de oorsprong van de verbruikte energie en hierdoor het verbruik van groene stroom te bevorderen. Dit werd in de Brusselse wetgeving omgezet door middel van verschillende ordonnanties en besluiten; BRUGEL werd belast met het beheer daarvan.
Bovendien moeten garanties van oorsprong krachtens Richtlijn 2018/2001 voldoen aan de norm CEN/CENELEC 16325:2025.
Garanties van oorsprong in Brussel
In Brussel bestaan er garanties van oorsprong voor elektriciteit, hoogrenderende warmtekrachtkoppeling (WKK), gas en waterstof alsook voor thermische energie afkomstig van hernieuwbare energiebronnen (HEB). Er bestaan ook garanties van oorsprong voor nucleaire energie en elektriciteit van fossiele oorsprong, maar momenteel worden die garanties niet erkend in ons Gewest. De GO's worden vandaag door BRUGEL beheerd via een specifieke gegevensbank: het GO-register.
Vandaag kent BRUGEL enkel garanties van oorsprong toe voor elektriciteit van hernieuwbare oorsprong en hoogrenderende warmtekrachtkoppeling. Ze worden op aanvraag toegekend om de 3 of 6 maanden, zelfs indien er metingen met hogere frequentie hebben plaatsgevonden. De productieperioden bedragen 1 maand of 6 maanden naargelang de frequentie van uitgifte. Daar Brusselse installaties over het algemeen klein zijn en zelfverbruik wordt aangemoedigd, is er weinig injectie in het openbare net. Als gevolg van de uitgifte met lagere frequentie en langere productieperioden zijn de verliezen van garantie van oorsprong als gevolg van afrondingen tot de lagere MWh beperkt.
De garanties van oorsprong worden toegekend over de volledige levensduur van een gecertificeerde installatie. Elektriciteitsproductie-installaties die garanties van oorsprong krijgen, worden om de vijf jaar aan een audit onderworpen; installaties voor de productie van gas/waterstof worden jaarlijks onderworpen aan een audit van hun documenten en om de twee jaar aan een volledige audit.
Het platform AIB en de EECS-regels
Het is belangrijk dat BRUGEL controleert of de toegekende of ingevoerde GO's werden toegekend, beheerd en overgedragen volgens duidelijke, transparante en robuuste regels. Daartoe maakt BRUGEL sinds 2008 deel uit van de Association of Issuing Bodies , een Europese vereniging zonder winstoogmerk die als doel heeft gemeenschappelijke regels op te stellen.
De AIB heeft het "Europese energiecertificeringssysteem" (EECS) ontwikkeld, i.e. een geheel van regels die waarborgen dat een garantie op unieke wijze kan worden geïdentificeerd, dat ze alle noodzakelijke informatie bevat en in alle aangesloten landen en regio's is genormaliseerd. De AIB beheert tevens de 'AIB Hub', i.e. het IT-platform waar garanties van oorsprong op Europees niveau kunnen worden uitgewisseld. Zo garandeert de AIB dat elke garantie van oorsprong slechts eenmaal kan worden gebruikt om de herkomst van de verbruikte energie aan te tonen.
Naast de EECS-regels kan elk AIB-lid bijkomende regels opleggen betreffende de garanties van oorsprong die worden aanvaard, de wijze waarop de vervaldatum van een garantie van oorsprong wordt vastgesteld enzovoort.
BRUGEL erkent en aanvaardt enkel garanties van oorsprong die zijn gecreëerd door een bij de AIB aangesloten organisatie en afkomstig zijn uit landen van de Europese Economische Ruimte. Bovendien mogen deze garanties van oorsprong niet zijn afgegeven voor energie die zelf wordt verbruikt of die wordt gelijkgesteld met zelfverbruik.
Bij de omzetting van de EECS-regels heeft BRUGEL ze aangepast aan de Brusselse wetgeving en de specifieke lokale voorwaarden en ze opgenomen in een 'Domain protocol' . Dit document, opgelegd door de AIB, beschrijft de regels voor beheer van de garanties van oorsprong in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het wordt aangevuld door het document 'Standard Terms and Conditions' (STC in het Frans, STC in het Nederlands, STC in het Engels) dat in de praktijk het contract is tussen BRUGEL en elke houder van een rekening van garanties van oorsprong in de database van BRUGEL en dat de rechten en plichten van elke betrokken partij beschrijft.
