Energiecrisis

De prijzen voor gas en elektriciteit stijgen nu al meer dan een jaar fors als gevolg een mondiale energie- en geopolitieke context.

Ter herinnering:

De prijzen zijn in het najaar van 2021 beginnen stijgen als gevolg van een herstel van de economische activiteit. Als gevolg van de gezondheidscrisis, en in het bijzonder de lockdownperiodes, is de economische activiteit wereldwijd sterk teruggelopen, wat de vraag naar energie (olie, gas en elektriciteit) de facto heeft teruggedrongen. De economische opleving in het derde en vierde kwartaal van 2021 heeft de vraag naar energie echter sterk doen stijgen, tot ver boven het aanbod. Die grote vraag heeft geleid tot spanningen op de energiemarkt. Tegelijk lagen de gasopslagniveaus in Europa onder seizoensnormen en zag de markt een vermindering van het aanbod van gas via de aardgaspijplijn (ref : https://www.creg.be/nl/publicaties/studie-f2289).

Daar kwamen vervolgens nog een grote geopolitieke instabiliteit en onzekerheid over de energievoorziening bij, door de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland, waardoor de prijzen nog meer de hoogte in schoten.

Afgaand op de prognoses van verschillende instanties zal deze situatie waarschijnlijk nog enige tijd aanhouden. In deze fase is het erg moeilijk om daar een termijn op te plakken, omdat de situatie zo afhankelijk is van mondiale en geopolitieke ontwikkelingen. Wel lijkt het weinig waarschijnlijk dat we ooit zullen terugkeren naar het prijsniveau van voor het begin van de energiecrisis.

Gevolgen

Voor de Brusselse gezinnen:

De situatie voor de gezinnen in Brussel vertoont zeer grote verschillen. Veel hangt af van het type contract en ook van de datum waarop het contract werd afgesloten.

Gezinnen die momenteel een contract met een variabel tarief hebben of die sinds het najaar van 2021 een contract met vast tarief hebben afgesloten, merken de prijsstijgingen nu al. Die gezinnen zien hun voorschotfacturen verhoogd worden en ontvangen een veel hogere regularisatiefactuur.

Mensen die vóór het najaar van 2021 een vast contract hebben afgesloten dat nog niet is afgelopen, zijn nog niet onderworpen aan prijsverhogingen. Maar zodra hun contract de vervaldag bereikt, zal het worden verlengd met een nieuw contract tegen variabel tarief, waarin de prijsstijging zal zijn verwerkt.

Voor de leveranciers:

Door de prijsstijgingen komt bij de leveranciers de liquiditeit danig onder druk te staan. Afhankelijk van de wijze waarop zij de energievolumes die zij moeten leveren vooraf hebben afgedekt, moeten zij op de huidige markt energie inkopen tegen een hoge prijs en aan de eindverbruikers verkopen tegen de overeengekomen prijs die vaak lager ligt. Leveranciers met een zwakke of ontoereikende kapitaalbasis kunnen dan in een netelige situatie terechtkomen, en zelfs mogelijk hun activiteiten moeten stopzetten.

Leveranciers lopen ook een groter risico dat hun klanten niet betalen. Sommige klanten die bijzonder hard door de prijsstijging worden getroffen, kunnen hun energiefacturen immers niet meer betalen. De leveranciers krijgen dan te maken met laattijdige betalingen of niet-betaling en ook dat is nadelig voor hun kasstroom.

Voor de professionele verbruikers:

De prijsstijging heeft ook een aanzienlijke financiële impact op alle bedrijven, in het bijzonder voor de bedrijven waarvan de economische activiteit afhankelijk is van een hoog gas- en/of elektriciteitsverbruik. De stijging leidt ertoe dat die bedrijven hun extra kosten geheel of gedeeltelijk doorrekenen in de producten en diensten die ze leveren.

Om deze ongekende crisis het hoofd te bieden, is de overheid in actie gekomen!

Maatregelen om de gevolgen van de stijgende energieprijzen te beperken